وعده‌های رویایی نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری در حوزه مسکن
باقرپور: بازار مسکن مسموم شده است آن را رها کنید
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران، میزگرد فعالان صنعت ساختمان با موضوع بررسی شعارهای انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری در حوزه مسکن برگزار شد. خشایار باقر پور مدیر اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران در میزگردی که با حضور فعالان صنعت ساختمان شعارهای انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری در حوزه مسکن را بررسی کرد.
مدیر اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران توضیح داد: جامعه ما به سمت بلوغ سیاسی حرکت می‌کند و باید در مبحث آموزش و توسعه مسکن به این بلوغ برسیم و ارائه برنامه‌های مناسب با همکاری تعاونی‌های مسکن خود باعث می‌شود که این بازار به ساماندهی مناسب برسد.
باقر پور با اشاره به اینکه بسیاری از اراضی مرغوب در شهرهای مختلف از جمله تهران توسط دستگاه‌های حاکمیتی احتکار شده است، گفت: باید این دستگاه‌ها اراضی خود را در اختیار بخش خصوصی قرار دهند تا با ایجاد ساخت و ساز و افزایش تولید مسکن بتوانیم بازار را به سمت آرامش هدایت کنیم.
بیشتر بخوانید:
او با بیان اینکه افزایش نرخ زمین به دلیل آن است که زمین در بسیاری از مناطق تبدیل به یک کالای نایاب شده است، افزود: قیمت زمین ۱.۵ برابر قیمت مسکن است و اگر قیمت مسکن در طی سال‌های گذشته ۱۰ برابر شده، قیمت زمین ۱۶ برابر شده است و این به دلیل آن است که دستگاه‌های دولتی خود متولی اجرای مسکن در کشور شده‌اند.
مدیر اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران تصریح کرد: بخش عمده‌ای از مشکلات کشور در حوزه مسکن و ساخت و ساز تنها با ورود یک دستگاه یا یک وزارتخانه حل نمی‌شود، بلکه باید دستگاه‌های مختلف در اجرا و رونق این بازار همکاری‌های لازم را داشته باشند.
او تاکید کرد: علاوه بر آنکه همکاری دستگاه‌های مختلف و همچنین ورود بخش خصوصی به بخش مسکن باعث ساخت یک و نیم میلیون واحد مسکونی در کشور می‌شود؛ ما می توانیم خدمات فنی و مهندسی خود را صادر کنیم.
3.5 میلیون واحد مسکونی تقاضای انباشته داریم
ایرج رهبر به نمایندگی از انجمن انبوه سازان استان تهران در این نشست با بیان اینکه برخی از کاندیداها وعده ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال را می‌دهند چه در بخش ساخت و ساز این امکان وجود دارد، گفت: در کشور ما برای ساخت بیش از یک میلیون واحد مسکونی مصالح ساختمانی تولید می‌شود و در بخش خدمات مهندسی هم امکانات فراوانی در حوزه مسکن در کشورمان داریم و حتی می‌توانیم بخش عمده‌ای از خدمات مهندسی را صادر کنیم اما به دلیل نبود زیرساخت‌ها صادرات خدمات مهندسی و مصالح ایران حتی از کشورهای همسایه هم بسیار کمتر است.
وی ادامه داد: «اشکال بزرگی که در بخش صنعت مسکن و ساختمان در کشورمان وجود دارد این است که هیچ برنامه مدون قانونی در این حوزه وجود ندارد که دولت‌ها را مکلف به اجرای آن کند از این رو دولت‌ها و مسئولان به صورت سلیقه‌ای درباره مسکن تصمیم می‌گیرند.»
رهبر ادامه داد: «در حال حاضر شش هزار و 500 انبوه ساز در سطح کشور وجود دارد که تقریبا پنج هزار انبوه ساز فعال هستند که همین میزان انبوه ساز فعال برای تولید یک و نیم میلیون مسکن کافی است.»
رییس انجمن انبوه سازان استان تهران درباره کمبود مصالح ساختمانی برای تولید یک میلیون مسکن گفت: « در کنار مصالح ساختمانی برای تولید یک میلیون مسکن، کشور با مشکل کمبود زمین مواجه است و دولت بعد چه برنامه و راهکاری برای تامین زمین مناسب برای ساخت و ساز باید داشته باشد گفت: قبل از اینکه نگران مشکل زمین باشیم باید نگران آماده سازی‌های مورد نیاز برای تامین زمین مورد نیاز باشیم و در ابتدا باید برای هر زمینی خدمات شهری ایجاد کنیم.»
وی ادامه داد: «در حال حاضر می‌توانیم در اطراف کلانشهرها به ویژه تهران شهرک‌های اقماری متعددی بسازیم اما موضوع مهم این است که چگونه می‌خواهیم برای این شهرک‌ها خدمات شهری ایجاد کنیم یا آنها را به انشعابات شهری متصل کنیم.»
رهبر با اشاره به بحث تامین منابع برای ایجاد اراضی مناسب با خدمات شهری گفت: «مشکل بزرگ‌تر از تامین منابع بحث مدیریت اجرای کار است و باید بتوانیم در تامین منابع اولویت مسکن را در نظر بگیریم.»
وی در پاسخ به میزان انباشت تقاضا در بازار مسکن گفت: «پس از اجرای مسکن مهر در کشورمان هیچ پروژه مسکنی آغاز نشد این در حالی بود که طبق آمار سال 86 سالانه به تولید یک میلیون واحد نیاز داشتیم. در این سال‌ها بخش خصوصی سالانه چیزی حدود 300 هزار واحد مسکن تولید کرده است بنابراین در پنج سال گذشته حدود سه میلیون و 500 هزار واحد، تقاضای انباشت شده در بازار ایجاد شده است.»
عضو هیات مدیره کانون سراسری انبوه سازان با تاکید بر موضوع اعتماد بین بخش خصوصی، مردم و دولت تاکید کرد: «زمانی که این اعتماد بین انبوه سازان و بخش خصوصی با دولت خدشه‌دار شود قطعا میزان تولید هم کاهش می‌یابد به طوری که در دولت نهم و دهم به انبوه سازان این پیشنهاد را دادند که مسکن مهر را با متری 300 هزار تومان بسازند و از مزایایی مانند معافیت‌های مالیاتی و سایر مشوق‌ها استفاده کنند هر چند که انبوه‌سازان همراه با دولت بودند و مسکن مهر را با هزینه هر متر 300 هزار تومان ساختند اما معاف از مالیات نشدند و و برای تمام واحدها مکلف به پرداخت مالیات شدند.»
وی تاکید کرد: «معافیت از مالیات برای انبوه سازانی که در پروژه مسکن مهر مشارکت داشتند مصوبه هیات وزیران بود و ما به دولت اعتماد کردیم اما دولت با انبوه سازان بدعهدی کرد.»
رهبر ادامه داد: «آن زمان افراد با پرداخت حداکثر 43 میلیون تومان در پردیس صاحب مسکن شدند که امروز همان واحد را به قیمت 700 میلیون تا یک میلیارد تومان می‌فروشند.»
وی با اشاره به عدم استقبال از مسکن ملی از سوی مردم گفت: «متقاضیان در طرح مسکن ملی باید 10 قسط 40 میلیون تومان در فاصله کمی از هم واریز داشته باشند قطعا مخاطب این طرح توان پرداخت این اقساط را ندارد و به همین دلیل است که امروز شاهد آن هستیم که برای مسکن ملی تقاضای بالایی وجود ندارد.»
عضو هیات مدیره کانون سراسری انبوه سازان با تاکید بر اینکه مشکل مسکن فقط با ساخت و ساز حل نمی‌شود گفت: «در کلانشهرها دولت باید جلوی مهاجرت را بگیرد و در شهرها و استان‌های مبدا اشتغال و جذابیت ایجاد کند تا با ورود سیل جمعیت به تهران بحران مسکن ایجاد نشود.»
کاندیداها با موضوع مسکن شوآف نکنند
همچنین در این نشست خشایار باقرپور، مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران با بیان اینکه در حال حاضر در بحرانی‌ترین وضعیت ساختمان و بازار مسکن قرار داریم گفت: «عملکرد دولت‌های پیشین در ایجاد چنین شرایطی موثر بوده است.»
وی با اشاره به شعارهای انتخاباتی کاندیداهای ریاست جمهوری تاکید کرد: «حوزه مسکن به اندازه کافی مسموم شده و افراد نباید با آن شوآف کنند.»
مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران با تاکید بر اینکه مسکن در اولویت‌های برنامه‌های انتخاباتی کاندیداها نبوده و پس از انتقادات فراوان برخی از کاندیداها به آن پرداختند گفت: «در حالی که تمام کاندیداها از معضلات اقتصادی صحبت می‌کنند و اقتصاد کانون وعده‌های آنها قرار دارد اما هیچ برنامه‌ای برای مسکن نداشتند و پشت وعده‌هایی که در حوزه مسکن دادند هیچ برنامه جامعی نیست.»
وی ادامه داد: «کاندیداها باید بدانند که جامعه به بلوغ سیاسی رسیده و وقتی که افراد درباره حوزه‌ای وعده‌ای می‌دهند مردم برنامه آنها را بررسی و جستجو می‌کنند حال اینکه کاندیداها هر چند وعده مسکنی می‌دهند اما برنامه مشخصی ارائه نکردند.»
باقرپور تاکید کرد: «در مناظره‌ها شاهد آن بودیم که هر کاندیدایی به دنبال آن بود عدد بالاتری از تولید مسکن ارائه دهد اما هیچ روش و نحوه اجرایی از برنامه‌ها نمی‌گفتند و حداقل اجازه دهند مخروبه‌ای که از صنعت ساختمان باقی مانده شرایط بدتری پیدا نکند.»
مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران با تاکید بر اینکه بحث آمایش سرزمین در وعده‌های مسکن بسیار اهمیت دارد و استراتژی‌ها باید از همین مقوله استخراج شود ادامه داد: «وقتی از بحث زمین صحبت می‌شود منظور زمینی است که قابلیت ایجاد سازه برای سکونت را داشته باشد و اتفاقا این نوع اراضی بسیار کم است.»
وی با اشاره به افزایش قیمت زمین در چند سال گذشته گفت: «در حالی که تا سال 96 سهم زمین در هزینه‌های تمام شده 25 درصد بود این عدد امروز در برخی از مناطق حتی به 60 درصد رسیده است.»
وی تاکید کرد: «متاسفانه دولت و دستگاه‌های حمایتی زمین مرغوب را احتکار کردند و زمین به یک کالای نایاب تبدیل شده از این رو در حالی که در چند سال اخیر قیمت مسکن 10 برابر شد قیمت زمین به 16 برابر رسید.»
باقرپور ادامه داد: «معتقدم در حالی که کاندیداها از تولید بیش از یک میلیون واحد مسکونی خبر می‌دهند حتی تولید 500 هزار واحد هم محقق نمی‌شود که یکی از موانع پیش رو طولانی بودن زمان صدور پروانه ساختمانی است.»
بیشتر بخوانید:
مدت زمان صدور پروانه ساختمانی به سه سال رسیده است
مدیر اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران از طولانی شدن زمان صدور پروانه‌های ساختمانی هم گله کرد و گفت: متاسفانه صدور پروانه ساختمانی در کشور سه سال به طول می‌انجامد و این در حالی است که همین سیاست‌ها باعث شده که پروژه‌های مسکن از توجیه پذیر بودن خارج شود.
باقر پور با اشاره به اینکه در صورتی که هزینه‌های تولید مسکن ۴۰ تا ۵۰ درصد کاهش یابد به طور قطع قیمت مسکن هم کاهش خواهد یافت، گفت: در حال حاضر در گران‌ترین منطقه تهران قیمت ساخت حدود ۱۵ میلیون تومان تمام می‌شود؛ این در حالی است که در برخی از مناطق ما شاهد آن هستیم که قیمت مسکن به متری ۲۰۰ میلیون تومان هم رسیده است.
او اظهار کرد: در منطقه ۲۱ تهران ویژگی و ظرفیت بسیار خوبی برای قیمت مسکن و ارائه زمین وجود دارد؛ بنابراین ما می توانیم با استفاده از تکنولوژی‌های نوین و صنایع وابسته ارزان سازی را در حوزه مسکن در این مناطق ایجاد کنیم.
مدیر اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران توضیح داد: دولت در حوزه مسکن باید نباید نقشه تصدی‌گری داشته باشد؛ بلکه باید نقش نظارتی و تسهیل گری داشته باشد به شرطی که در این حوزه رانتی وجود نداشته باشد.
او بیان کرد: بسیاری از مشاغل با تقویت و رونق بازار مسکن و ساخت و ساز بهبود می‌یابند و همچنین رونق بازار مسکن باعث ایجاد کارآفرینی در این حوزه خواهد شد و بهبود این بازار باعث می‌شود که رانت بازار مسکن هم از بین برود.
باقر پور گفت: برای تقویت و بهبود بازار مسکن باید عوارض ساخت و ساز تا چندین سال افزایش یابد و به حالت تعادل خود بازگردد و از سوی دیگر تسهیل در صدور پروانه ساختمانی ایجاد شود.
او توضیح داد: در دولت گذشته طرح مسکن مهر وجود داشت که طرح بسیار خوبی بود که به درستی اجرا نشد، اما با وجود مخالفت‌های بسیار زیاد توانست تولید را در کشور ایجاد کند.
باقرپور در پایان اظهار کرد: دولت بعد با توجه به آنکه در این دولت برای مسکن طرحی کلید نخورده و طرح مسکن ملی هم، هنوز چندان به مرحله اجرایی نرسیده و تنها در حد شعار باقی مانده است؛ باید با سیاستی مناسب بازار مسکن را به سمت خوبی هدایت کند.
رئیس انجمن سازه سازان: راهی جز صنعتی سازی مسکن نداریم
امین بیدی مدیرعامل انجمن تولیدکنندگان سازه‌های تهران نیز در بخش دیگری از این نشست با بیان اینکه متأسفانه بخش مسکن دچار روزمرگی شده‌است گفت: وضعیت ساختارهای دولتی و حکومتی به گونه‌ای است که زمانی‌که رئیس یک بخشی عوض می‌شود ۷۰ درصد از کارکنان آن سازمان هم تغییر می‌کند و این عوامل نشان می‌دهد که ما در بخش اقتصاد و به‌ویژه بخش مسکن دچار روزمرگی شده‌ایم اما باید اعلام کنیم که برخی از وعده‌ها و شعارهایی که در این حوزه برگزار می‌شود نباید در حد رؤیا باقی بماند.
وی ادامه داد: اما باید اعلام کنیم که ما در دنیای واقعی زندگی می‌کنیم و در هیچ جای دنیا و خاورمیانه به شکل بالقوه این اقدامات انجام نمی‌شود و باید آنها را بالفعل کنیم.
بیدی با بیان اینکه ۱۵۰ سال پیش در شهرک اکباتان واحدهای مسکونی مستحکمی در قالب انبوه‌سازی ساخته شد اما ساخته شد این واحدها باعث ایجاد صرفه‌جویی در بسیاری از بخش‌ها و همچنین رونق بازار مسکن و ساخت و ساز در آن دوره شد بنابراین در این دوره هم ما باید از این تجربه در حوزه مسکن استفاده کنیم تا این بازار را به سمت افزایش تولید هدایت کنیم.
وی با بیان اینکه در تهران حجم عظیمی از بافت‌های فرسوده وجود دارد گفت: با بهسازی و نوسازی این واحدها شاهد بهبود و نوسازی بخش عمده‌ای از پروژه‌های مسکونی خواهیم بود.
مدیرعامل انجمن تولیدکنندگان سازه‌های تهران یادآور شد: در شهر تهران پروژه‌ای که در منطقه نواب صورت‌گرفت، نمونه نسبتاً موفقی از نوسازی واحدهای مسکونی فرسوده و بافت نابسامان شهری بود.
وی با بیان اینکه اطلاعاتی که از سامانه املاک و اسکان در خصوص بخش مسکن منتشر خواهد شد درست نیست گفت: چگونه است ما ۵ میلیون واحد مسکونی داریم که سه میلیون از آنها مازاد و خالی است؟ این آمار چگونه محاسبه شده که وضعیت بازار مسکن هم اکنون این چنین است؟
فعال صنعت ساختمان با اشاره به اینکه باید برای ایجاد بازار مسکن از بافت‌های فرسوده نوسازی بافت‌های فرسوده استفاده کنیم گفت: مسکن باید به هر ترفندی از کالای سرمایه‌ای خارج شود و برای نوسازی بافت‌های فرسوده باید از سازندگان صاحب صلاحیت استفاده شود.
بیدی با اشاره به اینکه متأسفانه یک سونامی قیمت‌ها در بازار مسکن ایجاد شده‌است گفت: تا زمانی که برای بخش مسکن آدرس‌های غلط داده شود نمی‌شود این بازار را به سمت رونق هدایت کرد.
وی با اشاره به اینکه اداره کشور با شکل مدیریت بخشی به نتیجه نمی‌رسد گفت: مسکن مهر اتفاق مبارکی بود که اگر کارش به لجبازی نمی‌رسید ما تاکنون شاهد بهبود وضعیت بازار مسکن بودیم.
مدیرعامل انجمن تولیدکنندگان سازه‌های تهران تصریح کرد: زمانی‌که زلزله چند ریشتری در کرمانشاه رخ داد اگرچه موضوع ناراحت کننده‌ای بود، اما من خوشحال شدم چراکه اسکلت این واحدها نریخت و هیچکس آسیب ندید.
وی با بیان اینکه باید به بخش خصوصی اطمینان کرد گفت: حاکمیت باید تعیین و کارایی خاصی داشته باشد و باید در این زمینه اقدامات مؤثری صورت گیرد.
بیدی اظهار کرد: آخرین آمارها نشان داد که در ترکیه در سال ۲۰۲۰ بیشترین خریداران مسکن در این کشور ایرانی‌ها بودند که این نشان می‌دهد که مردم بیش‌از آنکه در ایران اطمینان به سرمایه‌گذاری داشته باشند در دولت ترکیه اطمینان دارند اما ما باید اعلام کنیم که نباید تجربه‌ای که در دبی داشتیم دوباره تکرار شود.
